Sztuka od zawsze wymaga mecenatu. Potrzebuje stałego finansowania. Często bowiem jest tak, że nie da się wyprodukować nowego spektaklu teatralnego bez wsparcia finansowego z zewnątrz. Nie da się nagrać płyty bez sponsorów. Trudno jest zorganizować komercyjną wystawę bez środków na jej organizację. Gdzie się więc zwrócić w celu pozyskania funduszy na realizację swoich artystycznych celów?
Oczywiście – można iść do “normalnej” pracy. Wówczas 8 godzin dziennie spędzacie na etacie robiąc to, czego nie chcecie i nie lubicie, co jednak daje wam pieniądze. Ze swojego doświadczenia wiem, że jest to jakieś rozwiązanie, ale zmęczenie wynikające z tego, że robi się coś, czego się nie lubi, tylko po to, żeby sfinansować coś innego, jest krótkowzroczne. Zresztą, nie da się tak stale funkcjonować. W pewnym momencie człowiek wysiada i wybiera albo jedno albo drugie.
W roku 2016 powołałem do życia Wrocławski Teatr Tańca, w latach 2016-2018 byłem jego dyrektorem generalnym oraz prezesem zarządu Fundacji Serce dla Tańca. Zaczynaliśmy zupełnie od zera, wyłącznie z prywatnym wkładem własnym. Wiedzieliśmy, że sztuka tańca, jest na tyle wąskim rodzajem sztuki, że trudno będzie nam bez wsparcia z zewnątrz tworzyć nowe spektakle, które wymagają ogromnych nakładów finansowych, od honorariów dla artystów po scenografię, promocję, wynajmy, itd. Odpowiednie zarządzanie środkami finasowymi jest tu bardzo ważne.
Na początku skontaktowaliśmy się ze stowarzyszeniami wspierającymi organizacje pozarządowe takie, jaką była Fundacja. Dzięki bezpłatnym szkoleniom i możliwościom konsultacji, udało nam się napisać projekt dla nowo powstałych fundacji i otrzymać pierwszą dotację, dzięki której mogliśmy kupić podłogę baletową.
Następnie stworzyłem bazę wszystkich fundacji i organizacji, które dysponują funduszami na wsparcie takich inicjatyw jak nasza. W naszym przypadku był to przede wszystkim Instytut Muzyki i Tańca, Ministerstwo Kultury oraz Gmina Wrocław. Śledziłem na bieżąco wszystkie konkursy, które wymienione podmioty ogłaszały i oceniałem, czy jesteśmy w stanie wziąć w nim udział. Jeżeli tak, to przygotowywaliśmy koncepcję projektu spektaklu, opracowywałem wniosek i składałem go do odpowiedniej jednostki. W okresie, w którym zarządzałem Teatrem złożyliśmy w sumie 6 wniosków, na które się kwalifikowaliśmy, z czego otrzymaliśmy dotację na 4 z nich, co uważam za całkiem niezły wynik.
Warto w tym miejscu dodać, iż strona “Pan Manager” również otrzymała dotację z Ministerstwa Kultury w programie “Kultura w sieci”, dzięki czemu możliwe było jej uruchomienie – zakupienie odpowiednich usług internetowych oraz sprzętu, dzięki któremu mogę tworzyć treści audio, wideo, itd.
SKĄD BRAĆ PIENIĄDZE NA DZIAŁANIA ARTYSTYCZNE?
Jest kilka źródeł generowania funduszy na potrzeby waszych działań artystycznych:
-
Fundacje i organizacje wspierające organizacje pozarządowe
Pomyślcie o zarejestrowaniu waszej inicjatywy. Posiadanie formy prawnej waszego artystycznego przesięwzięcia, czyli np. sformalizowanie stowarzyszenia, organizacji lub fundacji, może otworzyć wam wiele możliwości do pozyskania dotacji.
-
Ministerstwo Kultury
Ministerstwo Kultury zarządza funduszami rządowymi, które mogą wesprzeć waszą inicjatywę. Ministerstwo zarządza nimi bezpośrednio lub zleca środki do dyspozycji podległym instytucjom, które odpowiedzialne są następnie za przeprowadzenie konkursu oraz rozdysponowanie środków oraz ich rozliczenie. Mogą to być np. Narodowe Centrum Kultury lub Instytut Muzyki i Tańca. Informacji najelpiej szukać u źródła, na właściwej stronie internetowej.
-
Dotacje samorządowe, gminne i miejskie
Samorządy oraz urzędy miejskie również często dysponują odpowiednimi środkami finansowymi, które rozdysponowują za pomocą konkursów i przeznaczone są na kulturę. Warto również sprawdzać ogłoszenia zamieszczane w Biuletynach Informacji Publicznej i aplikować na te projekty, które mogą pomóc wam w rozwoju.
-
Biznes – firmy prywatne, sponsoring.
Warto pamiętać o sektorze prywatnym, który często chce wspierać ciekawe działania charytatywne lub artystyczne. Warto pomyśleć o przygotowaniu odpowiedniego pisma, “pakietu sponsorskiego” w formie dokumentu pdf, który załączacie do wiadomości wysyłanej do potencjalnego sponsora. Powinniście w nim w atrakcyjnej formie opisać swoją ideę, potrzeby, oraz korzyści, jakie dana firma będzie miała w zamian za wsparcie finansowej dla wszej idei.
Najważniejsze jest stworzenie bazy takich instytucji, fundacji, organizacji, oraz regularne sprawdzanie, czy pojawiają się nowe projekty? Wiele z nich ma także newslettery – zapisz się do nich, aby być na bieżąco z ważnymi aktualizacjiami
-
Crowdfunding
Zawsze możecie także zwrócić się do waszych fanów o wsparcie. Możecie opracować projekt, który prezentujecie publicznie w internecie i prowadzicie publiczną zbiórkę. Jeżeli wasza idea spodoba się waszym odbiorcom, macie szanse zebrać sporą sumę pieniędzy i przeznaczyć ją na sfinansowanie swojego projektu.
ZARZĄDZANIE FUNDUSZAMI:
Ważną kwestią jest odpowiednie wykorzystanie środków. Jeżeli już otrzymaliście dotację, koniecznie wnikliwie przeczytajcie umowę dotacyjną lub sponsoringową, w której zobowiązujecie się w odpowiednim czasie zrealizować dany projekt. Najlepiej najważniejsze daty wpiszcie do kalendarza, gdyż ich niedotrzymanie może skutkować cofnięciem dotacji.
Pamiętajcie, że zazwyczaj plan, który złożyliście we wniosku musi być zrealizowany w stu procentach. Jeżeli coś pójdzie nie tak – niezwłocznie skontaktujcie się z instytucją, która zarządza funduszami i spróbujcie jak najszybciej skorygować projekt, jeżeli oczywiście jest to konieczne.
Bardzo ważną kwestią jest rozliczenie się z projektu, czyli złożenie sprawozdania, w którym prezentujecie wyniki projektu – może to być nagrana płyta, zapis spektaklu, itd.
ODKŁADANIE ZAROBIONYCH PIENIĘDZY
Jeżeli nie ma dla was odpowiednich projektów, warto mieć jeszcze na uwadzę możliwość odkładania zarobionych pieniędzy na komercyjnych usługach świadczonych w ramach swojej działalności artystycznej. Jeżeli na przykład jesteście artystami koncertującymi, warto zastanowić się nad wspólnym budżetem zespołu, który możecie przeznaczyć na nagranie płyty, promocję, opłacenie managera lub asystenta zespołu, sesję zdjęciową, teledysk. Jeżeli macie to szczęście i wasza twórczość generuje odpowiednie dochody, czasami nie warto ich wszystkich konsumować. Spróbujcie choć niewielki procent z każdego koncertu przeznaczyć na inwestycje. Odłóżcie te pieniądze i przeznaczcie na realizację wspólnych celów, gdyż to może przełożyć się realnie na większe dochody w przyszłości.
